Cây Ðàn hương trắng - Cây Thuốc Nam Quanh Ta

Cây Ðàn hương trắng. Tên khoa học: Santalum album L. (Nguồn ảnh: Internet)

Ðàn hương trắng

Ðàn hương trắng, Bạch đàn hương - Santalum album L., thuộc họ Ðàn hương - Santalaceae.

Mô tả: Cây gỗ cao 10m, nhánh mọc đối. Lá có phiến xoan hay bầu dục, to 5x3cm, nguyên, dai, không lông, gân phụ 8-10 cặp; cuống 1-1,3cm. Chùm ngắn, ít hoa, 1-2 ở nách lá, hoa lúc đầu màu vàng sau đỏ tía; cánh hoa 4, dính nhau thành ống ngắn; nhị 4, xen với 4 tuyến hình vẩy; bầu rời ở 2/3 trên. Quả xoan to 1cm, kèm theo bao hoa còn lại, lúc chín có màu đen. Ra hoa vào mùa hè.

Bộ phận dùng: Gỗ - Lignum Santali Albi, thường gọi là Ðàn hương. Tinh dầu cũng được dùng.

Nơi sống và thu hái: Loài cây của Ấn Độ, Trung Quốc và Việt Nam. Ở nước ta, cây mọc hoang ở Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh. Người ta lấy lõi gỗ, thu hoạch vào mùa thu.

Thành phần hoá học: Lõi gỗ chứa tinh dầu, có tỷ lệ thay đổi từ 1,5-6%  378 (có thể 0,8-8%). Tinh dầu chứa,santalot (89-90%) -santalen, santen, santenon, - santenol, santalone, santalic acid, teresantalic acid, santalin và deoxy-santalin. Nếu gỗ có pha cả gỗ đặc thì chỉ có khoảng 10% tinh dầu. Quả chứa acid betulic, -sitosterol và một dầu béo.

Tính vị, tác dụng: Gỗ màu vàng nâu, vị cay, mùi thơm, tính ấm; có tác dụng lý khí, ôn trung, hoà vị, chỉ thống.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Chữa các chứng đau bụng vùng dạ dày và bụng dưới, đái buốt do viêm đường tiết niệu, nôn ra máu, nấc, ho có nhiều đờm lâu khỏi; chữa phong thấp đau nhức xương, kinh giản. Liều dùng 4-12g, dạng thuốc sắc. Ở Ấn Độ, người ta dùng lõi gỗ nghiền thành bột trộn với nước thành thuốc đắp khi bị đau đầu, sốt, viêm tại chỗ và bệnh ngoài da để làm bớt nóng, bớt sưng, cũng có tác dụng làm ra mồ hôi. Tinh dầu lõi gỗ dùng điều trị các triệu chứng của táo bón, viêm niệu đạo, lậu và viêm bàng quang.

Kiêng kỵ: Chứng âm hư hoả vượng không nên dùng.

Nguồn tham khảo: Tuyển tập 3033 cây thuốc đông y - Tuệ Tĩnh

Bài viết trên cung cấp những thông tin cơ bản về cây Ðàn hương trắng. Bạn đọc có thể tham khảo để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và cải thiện sức khỏe.

Lưu Ý

Không nên dựa vào để tự chữa bệnh do liều lượng và đặc tính thuốc có thể thay đổi tùy vào thể trạng của mỗi người.

Nếu có thắc mắc về liều lượng và các bài thuốc từ Ðàn hương trắng, bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa y học cổ truyền.

Ðàn hương trắng || Cây Ðàn hương trắng || Santalum album L. || Tác dụng của cây Ðàn hương trắng || Tìm hiểu về cây Ðàn hương trắng || Cây thuốc || Thuốc nam || Cây Thuốc nam || Cây cỏ thuốc quý || Cây dược liệu || Cây thuốc đông y || Cây thuốc quanh ta || Tra cứu cây thuốc nam || Tra cứu dược liệu