Cây Xoan - Cây Thuốc Nam Quanh Ta

Cây Xoan. Tên khoa học: Melia azedarach L. (Nguồn ảnh: Internet)

Xoan

Xoan - Melia azedarach L., thuộc họ Xoan - Meliaceae.

Mô tả: Cây cao 15-20m, rụng lá mùa đông. Lá kép lông chim lẻ 2- 3 lần, lá chét có chóp nhọn, gốc lệch, ở mép có răng cưa. Hoa nở trước hoặc cùng thời gian với lá non, xếp thành chùy ở nách lá. Hoa màu tím nhạt, thơm hắc, 5-6 lá đài, 5-6 cánh hoa hình dải, 10 nhị dính thành ống hình trụ, phân thùy, với 10-12 bao phấn đính ở kẽ thùy. Có đĩa mật. Bầu 5- 6 ô. Quả hạch, vỏ ngoài nạc, vỏ trong hóa gỗ, gồm 4-5 ô, mỗi ô chứa 1 hạt đen. Ra hoa tháng 2-3

Bộ phận dùng: Vỏ và vỏ rễ - Cortex et Cortex Radicis Meliae. thường gọi là Khổ luyện bì

Nơi sống và thu hái: Cây của vùng Ấn Độ - Malaixia, mọc hoang và cũng thường được trồng. Thu hái vỏ cây quanh năm, tốt nhất vào đầu mùa mưa, rửa sạch, dùng tươi hay phơi khô. Khi bóc vỏ Xoan cần cạo hết lớp vỏ nâu bên ngoài, chỉ lấy phần vỏ lụa ở giữa.  1268 Khi dùng, đem sao vỏ đến hơi vàng.

Thành phần hóa học: Trong vỏ có tanin, muối oxalat, chất margosin; còn có kulactone, kulolactone, kulinone, methyl kulonate, toosendanin.

Tính vị, tác dụng: Xoan có vị đắng, tính lạnh, hơi độc. Nó là loại thuốc làm se và tẩy giun, có đặc hiệu với các loại giun chỉ, giun đũa và giun kim. Cũng có thể trị bệnh nhiệt cấp tính, viêm bàng quang và sán khí. Cây có độc, nếu uống nhiều, sẽ bị choáng mặt, choáng đầu và co rút gân.

Công dụng, chỉ định và phối hợp: Thường được chỉ định dùng trị giun đũa, giun chỉ, giun kim.

Liều dùng 5-10g, dạng thuốc sắc.

Dùng ngoài trị bệnh tinea, ghẻ, eczema, viêm da, mày đay, viêm âm đạo do trichomonas. Nấu nước để rửa, hoặc nghiền ra và pha thêm giấm để đắp ngoài.

Lá dùng đun sôi để rửa và thấm nước lau chữa chốc lở, nhiễm trùng ecpet, mảng tròn, mụn nhọt, viêm da.

Nguồn tham khảo: Tuyển tập 3033 cây thuốc đông y - Tuệ Tĩnh

Bài viết trên cung cấp những thông tin cơ bản về cây Xoan. Bạn đọc có thể tham khảo để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng và cải thiện sức khỏe.

Lưu Ý

Không nên dựa vào để tự chữa bệnh do liều lượng và đặc tính thuốc có thể thay đổi tùy vào thể trạng của mỗi người.

Nếu có thắc mắc về liều lượng và các bài thuốc từ Xoan, bạn nên trao đổi trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa y học cổ truyền.

Xoan || Cây Xoan || Melia azedarach L. || Tác dụng của cây Xoan || Tìm hiểu về cây Xoan || Cây thuốc || Thuốc nam || Cây Thuốc nam || Cây cỏ thuốc quý || Cây dược liệu || Cây thuốc đông y || Cây thuốc quanh ta || Tra cứu cây thuốc nam || Tra cứu dược liệu