Bách Khoa Tri Thức

Từ lúc nhỏ xíu cho đến lớn chúng ta đã biết và quen mắt với cảnh mặt trời mọc đằng đông và lặn đằng tây.

Sao bắc cực và chòm Bắc đẩu là bạn sao quen thuộc của mọi người. Thế nhưng có bao giờ bạn thắc mắc: “Phải chăng chòm sao Bắc cực và chòm sao Bắc đẩu không bao giờ thay đổi?”

Nếu bạn để ý quan sát các ngôi sao, nhìn thật kỹ sẽ phát hiện thấy màu sắc ngôi sao không giống nhau. Có cái màu đỏ, có cái màu vàng, có cái màu trắng bạc, có cái màu trắng xanh. Tại sao định tinh lại có lắm màu sắc đến như vậy? Nguyên do màu sắc định tinh

Các nhà thiên văn cũng đặt tên cho các ngôi sao. Sao là tên gọi chung, ngôi sao cụ thể thì có tên riêng của nó để phân biệt với các ngôi sao khác.

William Herschel (1738-1822) là nhà thiên văn học kiệt xuất người Anh, được mệnh danh là “người cha của thiên văn học định tính”. Từ bé ông đã yêu thích âm nhạc, về sau ông lại hứng thú chuyển sang quang học là nghề tay trái của mình. Từ năm 1773 ông bắt đ

Hẳn bạn chẳng còn lạ gì cái tên Isaac Newton (1642-1727) nhà vật lý, nhà toán học, nhà thiên văn học người Anh vĩ đại. Và việc ông suy nghĩ về sức hút bắt nguồn từ quả táo rơi xuống đất có lẽ bạn đã được nghe thầy cô giáo giảng từ lâu rồi.

Johannes Kepler (1571-1630) là nhà thiên văn học người Đức. Thành tích nổi trội nhất trong thiên văn học của ông là chỉnh lý tư liệu quan trắc của nhà thiên văn học người Đan Mạch Tico, người thầy của ông, đi sâu nghiên cứu sự vận động của sao Hỏa, từ đó p

Tên tuổi của Galileo Galilei (1564-1642) đã được rất nhiều người quen thuộc. Nhà vật lý học, nhà toán học, nhà thiên văn học lỗi lạc người Ý, lúc 25 tuổi đời đã được trường đại học mời làm giáo sư toán. Nhưng bạn có biết những thành tựu của ông về thiên vă

Giordano Bruno (1548-1600) là một nhà tư tưởng kiệt xuất người Ý, nhà triết học duy vật và là người bảo vệ kiên định nhất học thuyết Copernic. Ông xuất thân trong một gia đình nghèo khổ, từ nhỏ đã hiếu học, theo đuổi chân lý, tính cách kiên cường, chịu nói

Nếu bây giờ đặt ra câu hỏi: quả đất quay chung quanh mặt trời hay là mặt trời quay chung quanh quả đất? Chắc rằng bạn sẽ đáp ngay: “Đương nhiên là quả đất quay chung quanh mặt trời”. Thậm chí bạn còn có thể đưa ra nhiều chứng minh nữa kia. Vâng, sự phát tr

Râu là tiêu chuẩn đặc biệt có ở phái nam. Nam giới thường khoảng 14-15 tuổi thì lông nhung nhỏ nhỏ trên miệng dài ra, khoảng 16-20 tuồi dần dần râu mọc thẳng đứng chung quanh miệng, cằm và hai má. Đây là do chất kích thích tố trong cơ thể giới nam tiết ra

Hiện tại, hầu như hết 8,9/10 kem đánh răng đều dùng đến hai chữ “dược phẩm” (thuốc). Thật ra, dựa vào kem đánh răng có thuốc để trị bệnh sâu răng là không thể được. Bởi vì thành phần thuốc trong kem đánh răng hoàn toàn không nhiều, mà chỉ lưu lại trong miệ

Chúng ta thường thích sử dụng máy nghe đem theo người để nghe ca nhạc, đặc biệt là các bạn tuổi “teen”, thậm chí đi đường, khi làm bài tập cũng không để xuống, lại còn mở âm lượng rất lớn. Phải biết, nút tai của máy nghe khi nhét chặt vào trong tai, lỗ tai

Chúng ta đọc sách, viết chữ, xem truyền hình đều dùng hai mắt, vì sao khi kiểm tra thị lực phải kiểm tra riêng mắt phải mắt trái? Tuy cấu tạo của hai con mắt đều giống nhau, nhưng thị lực thường thường không giống; có người một con mắt cận thị, còn con mắt

Máu người gồm có kháng nguyên và kháng thể không tương đồng, người có nhóm máu A, chỉ có kháng nguyên A và kháng thể kháng B; người có nhóm máu B, chỉ có kháng nguyên B và kháng thể kháng A; người có nhóm máu AB, thì kháng nguyên A và B đều có, nhưng không

Bạn nam hay bạn nữ, ai cũng muốn mình cao lớn nổi trội. Chiều cao trừ di truyền, dinh dưỡng, luyện tập thể dục ra, còn có liên quan đến chất kích thích tố sinh trưởng trong cơ thể tiết ra, tiết ra nhiều thì phát triển được chiều cao; tiết ra ít thì bị thấp

Sự cao thấp của con người ngoài nhân tố chủng tộc ra, nhìn từ góc độ di truyền, cha mẹ đều cao, cha cao mẹ thấp, mẹ cao cha thấp, cha mẹ đều thấp đều có sự sai khác. Cũng có thể nói, cha mẹ đều cao, con cái cao hơn; cha mẹ đều thấp, con cái thấp hơn. Trừ n

Có hai loại bệnh béo phì: bệnh béo phì ở trẻ em và bệnh béo phì ở người lớn. Vì sao bị bệnh béo phì? Phân tích các nguyên nhân dẫn đến béo phì sau đây sẽ rõ:

Duỗi bàn tay bạn ra, bạn sẽ phát hiện: trong năm ngón tay trừ ngón tay cái là hai đốt, còn những ngón kia là ba đốt. Đây là tổ hợp cơ học tốt nhất trong thời gian dài tiến hóa hình thành.

Khi đi vệ sinh, đặc biệt khi nín tiểu rất lâu mới tiểu tiện, có người bị rùng mình trong thời gian rất ngắn. Đó có phải là bị bệnh không? Các nhà khoa học trả lời: không phải bệnh. Đó là do khi tiểu tiện, nước tiểu từ trong cơ thể đưa ra trên 37oC, khiến c

Ngáp là việc bình thường. Đặc biệt là sau 2 giờ trưa và 10 giờ tối trở đi, một người bị ngáp, những người chung quanh cũng sẽ ngáp theo. Đây là một loại phản ứng sinh lý tự nhiên, y học cho đây là một loại hành vi tự bảo vệ mình. Khí CO2 trong cơ thể, khi

Bạn có bao giờ đi vào chợ cá, lúc đầu thấy rất tanh, nhưng đi trong ấy một hồi thì không nghe được mùi tanh của cá nữa. Giống như ở trong một căn phòng để đầy hoa, sau một thời gian, bạn cũng không nghe được mùi thơm của hoa như lúc mới vào phòng. Vì sao v

Mỗi người chỉ có năm ngón tay trên một bàn tay, nhưng có những người lại có sáu thậm chí bảy ngón tay hoặc ngón chân. Tại sao vậy?

Việc này chủ yếu là vì sức khỏe của thanh thiếu niên trong giai đoạn phát triển trưởng thành. Loài người có thể đứng thẳng và đi thẳng, chủ yếu dựa vào trục giữa - kết cấu kỳ diệu của cột sống. Động vật không thể hoạt động thẳng đứng lâu, chủ yếu là vì khô

Sau khi bay đoạn đường dài thường sẽ xuất hiện hiện tượng đảo ngược ngày đêm: ban ngày choáng váng, không muốn ăn cơm, mệt mỏi buồn ngủ; buổi tối lại thấy khỏe khoắn, khó đi vào giấc ngủ. Tình trạng này là một hiện tượng sinh lý, khoa học gọi là “phản ứng

Người du hành vũ trụ theo phi thuyền bay vào trong bầu trời, do sức ly tâm của phi thuyền và sức hút của quả địa cầu cân bằng nhau, tất cả những vật thể trên phi thuyền, bao gồm cả thân thể người du hành đều mất đi trọng lượng. Nếu không cố định vào ghế ng

Cơ thể được cấu thành bởi các cơ quan, ví dụ: tim phổi, gan, thận v.v... Dưới sự điều tiết, chi phối của hệ thần kinh, chúng phối hợp qua lại, thi hành các chức năng đặc biệt của mình một cách nhịp nhàng, không cơ quan nào có thể thay thế cho cơ quan nào đ

Nữ khoảng 14 tuổi, nam tới khoảng 15 tuổi thì bước vào tuổi dậy thì, xương chậu ở bạn nữ nở rộng, vú nở ra, lớp mỡ dưới da tăng lên, giọng nói cao và thanh v.v... Bạn nam thì bắt đầu mọc râu, yết hầu lộ ra, giọng nói khàn, trầm v.v... Từ hình thể và tướng

Sau khi chín, trứng từ buồng trứng rụng ra, rơi vào ống dẫn trứng. Ở đây nếu gặp tinh trùng thì nó sẽ kết hợp với tinh trùng trở thành trứng đã thụ tinh. Khi trứng đã thụ tinh di chuyển hướng đến tử cung sẽ bắt đầu phân chia. Trong tình trạng bình thường,

Trong quá trình sinh ra trẻ trong ống nghiệm, chúng ta đã biết tinh trùng và trứng kết hợp lại phát triển thành mầm mống của thai nhi.

Vào ngày 25 tháng 7 năm 1978, đứa trẻ thụ tinh trong ống nghiệm đầu tiên ra đời tại Anh quốc. Quá trình ra đời của đứa bé như sau: mẹ của bé vì mắc chứng tắc ống dẫn trứng nên kết hôn chín năm mà vẫn không thể sinh con. Các bác sĩ khoa nhi tại bệnh viện đã

Các tuyến nội tiết tố trong cơ thể, tuy mỗi tuyến đều riêng một cứ điểm, mỗi tuyến tiết ra kích thích tố đặc trưng, phát huy được tác dụng khác nhau đến cơ thể con người, nhưng những tuyến này không hề làm việc mà không chú ý đến toàn cục dưới sự chỉ huy c

Trong cơ thể con nguời, các tuyến nội tiết chủ yếu là tuyến yên, tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến tụy và tuyến sinh dục. Chúng đều có vị trí riêng của mình trên cơ thể.

Đại não của người nặng không quá 1400 gram, diện tích lớp vỏ đại não không rộng hơn một trang báo bình thường, ấy vậy mà nó có thể ghi nhớ mọi thứ, đó là trí nhớ. Trí nhớ chủ yếu dựa vào cơ quan cảm giác - mắt, tai, mũi, lưỡi, thân trợ giúp. Những cơ quan

Đại não - vị lãnh tụ tối cao của cơ thể - bằng cách nào để chỉ huy, điều tiết và khống chế các cơ quan ở xa nó? Vốn dĩ giữa đại não và các cơ quan nó chi phối có ba loại tế bào thần kinh là: tế bào thần kinh truyền nhập, tế bào thần kinh truyền xuất và tế

Trong mùa đông giá rét, mọi người đều tìm thêm áo để giữ ấm cơ thể, lắp đặt thêm máy sưởi trong nhà. Mùa hè nóng bức, không chỉ cởi gấp những chiếc áo chống lạnh dầy cộm, mà còn phải lắp đặt thêm thiết bị giảm nhiệt. Hạ đi đông tới, cơ thể con người vẫn có

Thận, ống dẫn niệu, bàng quang và niệu đạo tạo thành hệ thống tiết niệu, làm ống thoát nước trong cơ thể con người. Bất cứ một bộ phận nào của đường ống tiêu nước cũng không được xẩy ra sự cố hỏng hóc. Nếu như tính lọc của tiểu cầu thận không còn hiệu nghi

Nước tiểu sau khi được thận chế tạo nhờ ống dẫn niệu từ từ được đưa vào hồ chứa nước bẩn - bàng quang - tạm thời cất giữ.

Nước tiểu trong hệ thống tiết niệu cũng giống như nước bẩn trong cống tiêu nước vậy. Nó chảy ra từ thận thuộc hệ thống tiết niệu, thận chính là đầu nguồn của dòng nước bẩn này.

Thường xuyên tham gia rèn luyện thể dục có thể nâng cao chức năng hô hấp. Bởi vì trong quá trình bạn rèn luyện, các cơ vận động mạnh, phải tiêu hao một lượng lớn O2 và chất sinh dưỡng, sinh ra một lượng lớn CO2, dưới sự điều tiết của hệ thống thần kinh, hệ

Phổi vốn có tính đàn hồi nhất định, có thể nở to ra và thu nhỏ. Nhưng nó rất ngốc nghếch, không tự quyết định được mà muốn nở ra hay thu nhỏ đều dựa vào sự điều khiển của người hàng xóm. Người hàng xóm của phổi chính là khuôn ngực, khuôn ngực do xương sườn

Lỗ mũi (nói chính xác hơn là khoang mũi) là bộ phận đầu tiên của đường hô hấp. Sau mũi là họng, họng giống như một lối rẽ, đồ ăn từ khoang miệng qua họng và vào thực quản, không khí từ khoang mũi qua họng đi vào hầu.

Hiện nay tivi, cassette, tủ lạnh, máy hút bụi, máy tăng ẩm, máy sưởi ngày càng được nhiều gia đình sử dụng. Máy hút bụi có thể hút bụi trên thảm, bụi trên tường và các dụng cụ gia đình, tránh được việc sử dụng chổi quét, phất trần tạo thành đám bụi bay tro

Nhắc đến cao ốc, bạn lập tức liên tưởng đến các kiến trúc cao tầng. Nhưng ở đây, cao ốc chúng tôi muốn giới thiệu lại nằm ngay trong lồng ngực. Tuy tòa cao ốc này không to bằng các cao ốc thật nhưng có số phòng ốc mà không một tòa cao ốc nào trên thế giới

Máu trên con đường hàng hải vạn dặm, ngoài đại quân vận chuyển hùng hậu 25 vạn ức hồng cầu ra, còn có các dũng sĩ giết giặc để bảo vệ cho cuộc hành trình, đó là bạch cầu và một đội quân mũi nhọn trong việc phòng lụt, bảo vệ đê điều tiểu cầu.

Trong tuyến hàng hải vạn dặm này, tổng lượng máu lưu động ước chiếm 8% thể trọng của một người bình thường. Một người nặng 60kg, tổng lượng máu ước chừng 4,2-4,8 lít. Thực sự thì không thể so sánh với con sông cuồn cuộn, nhưng năng lực vận chuyển máu ngược

Hai con sông dài, lớn của Việt Nam là sông Hồng và Cửu Long, vậy mà chúng không bì nổi với “con sông” vận chuyển máu trong cơ thể chúng ta. Con sông trong cơ thể ta - tổng chiều dài của huyết quản đạt tới 100.000 km. Độ dài này thật đáng kinh ngạc, có thể

Tim là cơ quan trọng trong cơ thể con người, nhịp đập của quả tim tượng trưng cho mạng sống của một con người, một ngày nào đó nhịp tim ngừng lại thì coi như “mất mạng”. Công năng của tim chính là thúc đẩy máu huyết lưu thông, chính vì vậy tim có danh hiệu

Bạn biết cái bơm rồi chứ gì? Bơm là một dụng cụ dùng để hút xả các chất lỏng, thí dụ như bơm dầu, bơm nước, bơm khí... Trong cơ thể người cũng có một cái bơm: quả tim chính là cái bơm của sự sống. Cơ thể con người - vương quốc của tế bào - được cấu tạo bởi

Nhà máy gia công thực phẩm chính là hệ tiêu hóa, một khi nó bị trục trặc, có nghĩa là hệ thống tiêu hóa bị bệnh. Hệ tiêu hóa này có thể phát sinh nhiều loại bệnh, thường gặp là bệnh viêm gan, kiết lị và viêm dạ dày - ruột...