Sự săn mồi và sinh tồn của động vật

Hình minh họa: Sự săn mồi và sinh tồn của động vật. Bách Khoa Tri Thức

(Nguồn ảnh: Internet)

Sự săn mồi và sinh tồn của động vật

Tôi đã từng đến thăm trại nuôi hổ Đông Bắc nổi tiếng của thành phố Hải Lâm tỉnh Hắc Long Giang, Trung Quốc. Trại nuôi hổ này nằm trong rừng thuộc vùng ngoại ô thành phố Hải Lầm, bao quanh bốn mặt đều là những dãy núi. Năm đó, câu chuyện về người trinh sát anh hùng Dương Tử Vinh bắt giữ bọn thổ phỉ trên núi được diễn ra tại đây. Hiện nay, trong trại nuôi hổ có hơn 70 con hổ. Do vấn đề kinh tế gặp nhiều khó khăn nên có rất nhiều con hổ luôn trong tình trạng đói. Đoàn thanh niên thành phố Bắc Kinh từng tổ chức quyên góp để cứu những con hổ Đông Bắc này tại trung tâm mua bán Seth. Có lẽ những người bạn nhỏ của chúng ta sẽ thắc mắc, nếu không nuôi được thì tại sao người ta không thả những chú hổ Đông Bắc này về rừng?

Chúng ta thử tưởng tượng xem sau khi những con hổ Đông Bắc này quay trở về rừng sâu thì việc đầu tiên chúng làm là gì? Đương nhiên là tìm kiếm thức ăn. Hổ là loài động vật ăn thịt, dê núi, gà rừng, thỏ rừng và hươu bào được coi là món ăn yêu thích của hồ. Tuy nhiên do con người săn bắt bừa bãi từ nhiều năm nay, những động vật hoang dã này đang ngày càng hiếm đi. Một khi những con hổ Đông Bắc được thả về rừng thì chúng cũng sẽ nhanh chóng bị chết vì đói. Cảnh ngộ của những chú hổ Đông Bắc khiến cho chúng ta nghĩ đến sư tử và ngựa vằn trên thảo nguyên Châu Phi rộng lớn.

Nếu có người hỏi giữa ngựa vằn và sư tử con nào nguy hiểm hơn? Chúng ta sẽ không do dự mà đáp rằng; sư tử. Nếu xét trên khía cạnh sức mạnh thì một con ngựa vằn có khỏe đến đâu cũng vẫn sợ một con sư tử con. Tuy nhiên, đôi khi sư tử cũng bị ngựa vằn áp chế. Khi một bầy sư tử không ngừng săn bắt ngựa vằn, số lượng ngựa vằn nhanh chóng giảm dần dẫn đến việc kiếm ăn của chúng trở nên khó khăn. Những con sư tử gầy yếu trong bầy đàn sư tử không chịu nổi đói khát sẽ từ từ chết. Vì vậy, số lượng sư tử giảm dần. Từ đó ta thấy, sư tử cũng không nguy hiểm hơn ngựa vằn là bao nhiêu. Ví như một ngày nào đó ngựa vằn bị sư tử ăn thịt hết thì liệu sư tử có còn tồn tại được hay không?

ở Nhật Bản người ta thường nói chuột chũi không bao giờ có thể nhìn thấy mặt trời, cứ nhìn thấy mặt trời là chết ngay. Bởi vì chuột chũi sống ở dưới đất nhưng người ta vẫn thường thấy chúng chết trên mặt đất. Ở Anh, có người nói chuột chũi sẽ chết ngay khi có sấm, nhất là sấm vào mùa thu. Thật ra chúng ta cẩn phải lí giải sự nhầm lẫn này, chỉ cần hiểu rõ thói quen kiếm mồi của chuột chũi thì chúng ta có thể hiểu được. Chuột chũi chỉ dài khoảng 10 centimet nhưng sức ăn của nó lại làm cho chúng ta phải kinh ngạc. Một con chuột chũi một ngày có thể ăn hết số thức ăn bằng với trọng lượng cơ thể nó. Thức ăn chù yếu của chuột chũi là giun đất, côn trùng các loại. Nếu vượt quá mười mấy tiếng đồng hồ không có thức ăn thì chúng sẽ chết đói. Do chuột chũi phải đào hang tiêu hao rất nhiều năng lượng nên chúng phải dùng rất nhiều thời gian để tìm côn trùng ăn. Phân tích như vậy chúng ta sẽ không khó tìm ra đáp án. Phần lớn chuột chũi chết trên mặt đất là do bị chết đói, đặc biệt khi đến thu đông. Vào thời điểm này, các loài côn trùng, giun đất đều biến mất không có tung tích. Những con chuột chũi không dự trữ đủ thức ăn sẽ có kết cục như trên. Vì thế chuột chũi chết không phải do ánh nắng mặt trời cũng không phải bị sấm đánh chết. Sự sinh tồn của động vật có liên quan chặt chẽ đến việc kiếm mồi của chúng.

Thuộc họ hàng chuột chũi còn có chuột chù, hình dạng giống chuột nhưng không phải là chuột. Chúng cũng giống như chuột chũi bận bịu cả ngày, đi khắp nơi tìm kiếm thức ăn. Chúng ăn ấu trùng của các loài côn trùng, ốc sên, giun đất v.v... đôi lúc còn bắt cả những con chuột có kích thước to hơn chúng. Vào mùa thu đông, thức ăn khan hiếm, không ít chuột chù không tìm được thức ăn liền bị chết đói. Điếu này vừa hay cho thấy tuổi thọ của chuột chù chỉ có một năm, đây là kết quả mà tự nhiên đã sắp xếp. Điểu kiện tự nhiên làm hạn chế tuổi thọ của chuột chù.

Đối tượng, phương thức kiếm mồi cũng quyết định không gian sinh tồn của các loài động vật. Ví dụ như sư tử sống trên thảo nguyên, còn hồ thì sống trong rừng núi. Mặc dù chúng cùng săn bắt những động vật ăn cỏ nhưng những động vật ăn cỏ trên thảo nguyên và trong rừng không giống nhau. Sự khác nhau về thức ăn củng làm cho hình dạng của những động vật này có những điểm khác biệt tương đối lớn. Hươu cao cổ ăn lá cây, theo thời gian cổ của chúng cũng càng ngày càng dài ra một cách đặc biệt để có thể cung cấp máu lên não, tim của chúng cũng trở nên vô cùng khỏe, cấu tạo cũng rất đặc biệt.

Có hai loại tê giác Châu Phi là tê giác trắng và tê giác đen. Mồm tê giác trắng giống hà mã, bẹt, có thể ăn cỏ trên mặt đất giống như một cái máy cắt cỏ vậy. Mồm tê giác đen lại giống hình tam giác, môi trên duỗi dài giống mũi, có thể gặm cành cây và lá cây. Đối tượng thức ăn khác nhau khiến cho hình dạng của hai loài tê giác này khác nhau. Do phương thức và đối tượng kiếm mồi khác nhau nên tê giác đen thích sống ở nơi có những bụi cây, tê giác trắng lại thích đống cỏ.

Mối quan hệ giữa sinh tồn và khả năng kiếm mồi của những loài động vật này làm chúng ta nghĩ đến nhiều năm trở lại đây, do hoạt động của con người phá hủy nghiêm trọng đến môi trường sống của những loài động vật hoang dã, khiến cho chúng khó có thể sống được. Nguồn thức ăn của chúng cũng dẩn dần bị con người phá hoại. Những động vật hoang dã không tìm được thức ăn chỉ có một kết cục duy nhất là chết vì đói. Cho đến nay, chúng ta vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ được quy luật sinh tồn và bản năng kiếm mồi của các loài động vật hoang dã. Điểu này càng làm cho chúng ta phải nâng cao ý thức bảo vệ tự nhiên, giảm bớt những hủy hoại do hoạt động của con người gây ra, khiến các loài động vật hoang dã đáng yêu cũng có một tương lai tốt đẹp như con người vậy. Có nhà khoa học cho rằng giữa con người và động vật tồn tại mối quan hệ dựa vào nhau, một khi động vật hoang dã bị tuyệt chủng có lẽ con người cũng sẽ đi vào con đường tương tự, bảo vệ động vật hoang dã chính là bảo vệ loài người chúng ta.

Sự săn mồi và sinh tồn của động vật || Bách Khoa Tri Thức || Khám phá thế giới